Chuyện xảy ra cũng từ rất lâu rồi. Vua Hùng Vương đời thứ sáu muốn truyền ngôi cho con nhưng Ông không biết nên chọn vị Hoàng tử nào, không biết chọn ai cho xứng đáng. Vua bèn gọi các con lại và nói:
– Mảnh đất Lạc Việt của chúng ta từ buổi đầu dựng nước đã truyền được sáu đời. Nhiều lần giặc Ân đã xâm lấn bờ cõi của chúng ta. Nhờ hồng phúc của Tiên vương, nhân dân ta đã đánh đuổi được giặc ngoại xâm, thiên hạ hưởng hạnh phúc, bình yên. Nay ta đã tuổi cao sức yếu, không thể sống mãi trên đời. Người ta truyền ngôi phải là người nối chí ta, không nhất thiết phải là con trưởng. Năm nay, nhân lễ Tiên vương, ai làm vừa lòng ta, ta sẽ truyền ngôi cho, có Tiên vương chứng giám.
Các Hoàng tử ai cũng muốn được Vua cha truyền ngôi cho nên đều cố công trèo đèo lội suối, lên rừng xuống biển để tìm của ngon vật lạ.
Các Hoàng tử khác đều văn hay giỏi võ, nhưng lại không thích lao động chân lấm tay bung, chỉ riêng có Hoàng tử Lang Liêu mồ côi mẹ từ nhỏ là chăm chỉ hiền lành, ưa nghề trồng trọt. Chàng cùng vợ con về vùng quê xa vỡ nương, cuốc bãi, cùng với bà con nông dân đổ mồ hôi làm ăn.
Một đêm, chàng nằm ngủ mơ thấy Vị Thần hiện lên và nói chuyện với mình:
– Lang Liêu! Trong khắp đất trời, không có gì quý giá bằng hạt gạo. Các thứ khác trên đời tuy ngon nhưng quý hiếm con người chúng ta không làm ra được. Còn hạt gạo trồng nhiều thì ăn được nhiều, hạt gạo bình dị nhưng rất quý giá và cần thiết cho bữa ăn hàng ngày. Con hãy sử dụng nguyên liệu này mà làm bánh dâng lên Vua cha và tế lễ Tiên vương.
Chàng tỉnh dậy mới biết được đó là giấc mơ. Chàng lấy làm mừng lắm. Lang Liêu và vợ bắt tay ngay vào làm bánh theo lời Thần chỉ bảo. Chàng chọn những hạt gạo nếp thơm ngon nhất, trắng tinh, hạt nào hạt nấy mẩy và tròn để làm bánh.
Lang Liêu dùng nước sạch để vo gạo, dùng đậu xanh và thịt mỡ làm nhân. Chàng ra vườn chọn những lá dong to đều để gói bánh. Ngoài ra, để mâm cỗ đa dạng, phong phú hơn, cùng một thứ gạo ấy chàng giã nhuyễn và nặn thành hình tròn.
Hôm đến ngày lễ Tiên vương, trước sân cung đình, ai ai cũng háo hức chờ đợi. Các Hoàng tử lần lượt mang các sản vật kiếm được vào yết kiến Vua cha. Vua cha xem qua một lượt rồi bỗng dừng lại trước lễ vật của Lang Liêu và rất ngạc nhiên. Ông cho gọi Lang Liêu lên và chàng đã kể việc được thần báo mộng. Vua cha nói:
– Bánh hình vuông, tượng trưng cho ĐẤT, Ta đặt tên là bánh chưng, có thịt mỡ, đậu xanh làm nhân. Phần lá dong màu xanh bên ngoài thể hiện sự đoàn kết. Bánh còn lại hình tròn, tượng trưng cho TRỜI, Ta đặt là bánh giầy. Hai thứ bánh này tuy giản dị nhưng lại rất ý nghĩa. Lang Liêu đã dâng lễ vật rất vừa ý Ta, sẽ được Ta truyền ngôi cho, có Tiên vương chứng giám.
Nói xong, vua Hùng đặt bánh của Lang Liêu làm lên lễ Tiên Vương. Sau khi lễ xong, các vua cùng quần thần quây quần xung quanh để thưởng thức. Ai ai cũng tấm tắc khen ngon. Lang Liêu được truyền ngôi và trở thành ông vua hiền minh.
Từ đó, nước ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi. Và cũng từ đấy, thiếu bánh chưng, bánh giầy là thiếu hẳn hương vị ngày Tết. Truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy đã ca ngợi các vua Hùng có công dựng nước và giải thích cho chúng ta về phong tục làm bánh chưng, bánh giầy.
Nguồn: Sưu tầm
